Stand van de uitvoering 2022 gedeeld met de Tweede Kamer
DT&V werkt al vijftien jaar aan de rechtmatige en respectvolle terugkeer van mensen die niet in Nederland mogen blijven. Zelfstandig als het kan, gedwongen als het moet. In de eerste ‘Stand van de uitvoering’ maakt DT&V de werkwijze, resultaten, knelpunten en dilemma’s van het werkveld inzichtelijk.
De ‘Stand van de uitvoering 2022’ is op 10 juni aan de Tweede Kamer aangeboden en ook gepubliceerd op de Rijksoverheid-website. Voortaan maakt DT&V jaarlijks een Stand van de uitvoering. Hiermee wil DT&V bijdragen aan de discussie over het realiseren van onze maatschappelijke opgaven.
Werkwijze
Het werkveld van DT&V is complex en omgeven met emotie. De medewerkers van de DT&V hebben hier dagelijks mee te maken. De medewerkers wegen in elke zaak af wat er nodig is en bouwen aan relaties om te komen tot vindingrijke oplossingen bij tegengestelde belangen, met oog voor het perspectief van de betrokken vreemdeling, collega, ketenpartner of het land van terugkeer. Het terugkeerproces is op de website gevisualiseerd in een interactieve infographic.
Cijfers en resultaten
In 2021 stroomden er 13.840 vreemdelingen in de caseload van de DT&V. Ondanks de reisbeperkingen door de coronapandemie zijn in dat jaar 3.730 vreemdelingen aantoonbaar uit Nederland vertrokken.
Knelpunten en dilemma’s
In de ‘Stand van de uitvoering’ gaat DT&V in op maatschappelijke en beleidsmatige knelpunten en dilemma’s die het terugkeerproces belemmeren:
- Toenemende juridische complexiteit
Een belangrijk knelpunt is het stapelen van kansarme procedures en het afwachten van kansarme herhaalde aanvragen tot in de beroepsfase.
- Inzet rechtsmiddelen, geworteld raken en media-aandacht
Wanneer een vreemdeling maximaal gebruik maakt van de inzet van toegestane rechtsmiddelen, kan dit leiden tot jarenlange procedures die in Nederland mogen worden afgewacht. In deze tijd raken de vreemdelingen en eventuele kinderen ‘geworteld’ in de Nederlandse samenleving, waardoor hun terugkeer uiteindelijk als onrechtvaardig wordt gezien.
- Belemmerende test- en vaccinatie-eisen
De test- en vaccinatie-eisen die landen stellen bemoeilijken terugkeer. Het kabinet heeft inmiddels besloten te komen met een voorstel tot wetgeving die het mogelijk moet maken vreemdelingen die hun coronatest weigeren in het uiterste geval te kunnen dwingen. Het is onzeker wanneer deze wet er precies komt. Ook is het mogelijk dat landen waarnaar vreemdelingen moeten terugkeren een geldig vaccinatiebewijs als inreisvoorwaarde stellen.
- Afhankelijkheid van diplomatieke betrekkingen
Hoewel terugkeersamenwerking binnen het kabinet gezien wordt als prioriteit, kan het in de praktijk voorkomen dat terugkeerbelangen minder zwaar wegen dan de Nederlandse belangen op andere dossiers.
- Continue druk op de keten
De druk op de totale migratieketen is al zeven jaar bijzonder groot. Om vertrek te realiseren zijn we afhankelijk van de inzet van de diverse ketenpartners. Deze inzet staat onder druk door het oplossen van deze (crisis)situaties in de keten, die zich veelal afspelen aan het begin van het proces (aanmeldproces, opvang, asielproces).