Werkwijze
Vreemdelingen die niet in Nederland mogen blijven, zijn zelf verantwoordelijk voor hun vertrek. De DT&V begeleidt hen hierbij. Met het oog op de voorbereiding gaan de regievoerders van de DT&V zo vroeg mogelijk met een vreemdeling in gesprek over terugkeer. Het is mogelijk dat de betrokkene op dat moment nog niet rechtmatig verwijderbaar is. Bijvoorbeeld wanneer er een beroepsprocedure loopt en de vreemdeling het beroep in Nederland mag afwachten.
De regievoerder vervult de centrale regie in het vertrekproces, met als doel een zorgvuldig, waardig en tijdig vertrek van de vreemdeling te organiseren. De regievoerder is het aanspreekpunt voor de vreemdeling (en/of zijn gemachtigde) en voor de (keten)partners waarmee de DT&V samenwerkt.
Maatwerk
De DT&V staat voor een transparante en humane werkwijze, met respect voor de vreemdeling. Tijdens persoonlijke gesprekken bekijken de medewerkers per vreemdeling wat de mogelijkheden zijn voor het organiseren van het vertrek en hoe DT&V de terugkeer kan ondersteunen. Door persoonlijk contact met de vreemdeling en overleg met de ketenpartners, beoordeelt de DT&V-medewerker hoe het vertrek, bij voorkeur zelfstandig, kan worden gerealiseerd. Er is dus altijd sprake van maatwerk.
Speciale regievoerders regisseren en begeleiden waar nodig het vertrek van bijzondere categorieën vreemdelingen. Denk aan personen met bijzondere (kwetsbare) belangen, zoals alleenstaande minderjarigen of vreemdelingen met medische indicaties.
Hulp bij zelfstandig vertrek
De regievoerder zal in gesprekken proberen de vreemdeling te motiveren tot zelfstandige terugkeer, zo nodig met ondersteuning. Besluit een vreemdeling zelfstandig terug te keren, dan krijgt hij zijn reis vergoed, met eventueel extra terugkeerondersteuning. Hiervoor zijn verschillende terugkeerprojecten opgezet. Deze bestaan uit financiële hulp of ondersteuning in natura in het land van herkomst (bijvoorbeeld ondersteuning bij het opzetten van een onderneming of scholing). De terugkeerprojecten worden uitgevoerd door de Internationale Organisatie voor Migratie en andere organisaties.
Bij zelfstandig vertrek verloopt de terugreis hetzelfde als voor gewone reizigers. De Nederlandse autoriteiten licht het (herkomst)land niet in over de terugkeer. In bijzondere gevallen, zoals bij alleenstaande minderjarige vreemdelingen en vreemdelingen met een medisch dossier, kan een DT&V-medewerker de vreemdeling begeleiden op de reis.
Bemiddelingsverzoek
Soms lukt het vreemdelingen niet om zelf hun vertrek te realiseren, bijvoorbeeld omdat ze geen reisdocument krijgen van de ambassade of het consulaat. In die gevallen kan de DT&V bemiddelen. De vreemdeling kan hiervoor een bemiddelingsverzoek indienen.
Niet zelfstandig? Dan gedwongen
Pas wanneer de vreemdeling niet zelfstandig vertrekt en geen hulp aanvaardt van de DT&V of andere organisaties, komt gedwongen vertrek in beeld. Vreemdelingenbewaring kan hier een onderdeel van zijn. Hierbij wordt de vreemdeling in bewaring gesteld, met het oog op uitzetting.